نمایش مبدأ برای حملات موشکی به اسلام‌آباد کرج

{{جعبه اطلاعات رویداد
| نام = حملات موشکی به اسلام‌آباد کرج
| تصویر = [[پرونده:تپه موشکی اسلام آباد کرج.jpg|250px]] <!-- پیشنهاد: تصویری از تپه موشکی یا یادمان -->
| توضیح = تپه موشکی در منطقه ۳ اسلام‌آباد کرج، محل اصابت موشک‌ها
| نوع = حمله موشکی
| تاریخ = ۱۲ اسفند ۱۳۶۶ و ۱۸ فروردین ۱۳۶۷
| مکان = [[اسلام‌آباد (کرج)]], [[استان البرز]]
| نتیجه = شهادت بیش از ۶۰ غیرنظامی؛ احداث یادمان شهدا
| طرف‌ها = [[عراق]]<br />[[ایران]]
| فرماندهان = صدام حسین<br />نیروهای دفاعی ایران
| تلفات = ۴۰ شهید (۱۳۶۶) + ۲۳-۲۶ شهید (۱۳۶۷)<br />حدود ۴۰۰ زخمی
| یادداشت = بخشی از [[جنگ شهرها]]
}}

'''حملات موشکی به اسلام‌آباد کرج''' یکی از حملات رژیم بعث [[عراق]] در دوران [[جنگ ایران و عراق]] بود که در دو نوبت، اسفند ۱۳۶۶ و فروردین ۱۳۶۷ شمسی، به محله [[اسلام‌آباد (کرج)]] در [[استان البرز]] انجام شد.<ref name="navideshahed1">[https://navideshahed.com/fa/news/589092/ یادداشت/ موشک‌ها اندیشه‌ها را آنالیز نمی‌کنند]. نوید شاهد. تاریخ بازبینی: 2025-10-08</ref> اسلام‌آباد (زورآباد سابق) محله‌ای مسکونی در جنوب غربی [[کرج]] است که در آن زمان جمعیتی عمدتاً روستایی و کارگری داشت. این حملات بخشی از "[[جنگ شهرها]]" بودند و منجر به شهادت بیش از ۶۰ غیرنظامی، عمدتاً زنان و کودکان، شد.<ref name="irna">[https://www.irna.ir/news/80980665/ مطالعه طرح یادمان شهدای موشک باران کرج در دستور کار قرار گرفت]. ایرنا. تاریخ بازبینی: 2025-10-08</ref>

== زمینه تاریخی ==
این حملات در چارچوب سلسله حملات موشکی و هوایی عراق علیه شهرهای ایران از سال ۱۳۶۳ شمسی صورت گرفت تا با فشار بر غیرنظامیان، ایران را به تسلیم وادار کند.<ref name="tabnak">[https://www.tabnak.ir/fa/news/248322/ سفیران ویرانی، مرگ را به ارمغان می‌آوردند]. تابناک. تاریخ بازبینی: 2025-10-08</ref> در طول هشت سال جنگ، شهر کرج پنج بار مورد حمله قرار گرفت و اسلام‌آباد بیشترین تلفات را متحمل شد.<ref name="neginkaraj">[https://neginkaraj.blogfa.com/tag/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF-%DA%A9%D8%B1%D8%AC تاریخ اسلام آباد کرج]. نگین کرج. تاریخ بازبینی: 2025-10-08</ref> عراق از موشک‌های [[الحسین (موشک)|الحسین]] (بر پایه [[اسکاد]] شوروی با برد ۶۴۵ کیلومتر) استفاده کرد که اغلب هدف اصلی‌شان تهران بود، اما به دلیل خطا در تپه‌های مرتفع این منطقه اصابت می‌کردند.<ref name="navideshahed2">[https://navideshahed.com/fa/news/465658/ با «کودکان شهید» البرزی در روز جهانیِ کودک + عکس]. نوید شاهد. تاریخ بازبینی: 2025-10-08</ref>

== حمله اسفند ۱۳۶۶ ==
حمله موشکی به اسلام‌آباد کرج در ۱۲ اسفند ۱۳۶۶ شمسی (۲ مارس ۱۹۸۷ میلادی)، ساعت حدود ۱۰:۲۰ صبح، رخ داد. این حمله تنها موشک‌باران مستقیم به استان البرز در جنگ بود و موشک الحسین به تپه‌های مرتفع منطقه ۳ اصابت کرد.<ref name="neginkaraj"/> صدای مهیبی شهر را فرا گرفت و تخریب‌هایی در خانه‌های مسکونی ایجاد شد. شایعاتی از حمله شیمیایی نیز مطرح شد، اما تأیید نشد. مدارس تعطیل و آموزش از تلویزیون ادامه یافت.<ref name="neginkaraj"/> تلفات: حدود ۴۰ شهید و ۲۰۰ زخمی، عمدتاً کودکان و زنان که در خانه بودند.<ref name="neginkaraj"/>

=== فهرست شهدا و محل دفن ===
اسامی شهدای این حمله در منابع عمومی کمتر مستند شده، اما بر اساس گزارش‌های محلی، حدود ۴۰ شهید (عمدتاً غیرنظامی) گزارش شده است.<ref name="neginkaraj"/> مزار تعدادی از آن‌ها در [[گلزار شهدای امام‌زاده محمد (کرج)|گلزار امام‌زاده محمد کرج]] واقع است، که چهارمین گلزار بزرگ شهدای کشور با حدود ۱۵۰۰ شهید است.<ref name="shohadae">[https://shohadaealborz.blog.ir/post/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B4%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87-%D9%85%D9%88%D8%B4%DA%A9%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF-%DA%A9%D8%B1%D8%AC آشنایی با شهدای حمله موشکی به اسلام آباد کرج]. شهدای البرز. تاریخ بازبینی: 2025-10-08</ref>

== حمله فروردین ۱۳۶۷ ==
حمله دوم در ۱۸ فروردین ۱۳۶۷ شمسی (۷ آوریل ۱۹۸۸ میلادی)، صبح‌گاه، رخ داد. موشک‌های الحسین با هدف تهران، در تپه‌های همان منطقه (معروف به "تپه موشکی") فرود آمدند.<ref name="navideshahed1"/> این حمله بخشی از موج گسترده‌تر به پنج شهر ([[اصفهان]]، کرج، تهران، [[قم]]، [[تبریز]]) با ۱۰ موشک بود.<ref name="tabnak"/> صدای انفجار فراموش‌نشدنی توصیف شده و تخریب‌هایی در محله ایجاد کرد.<ref name="irna"/> تلفات: ۲۳-۲۶ شهید (۱۶ زن و کودک دختر، ۱۰ کودک پسر) و حدود ۲۰۰ زخمی.<ref name="irna"/><ref name="shohadae"/>

=== فهرست شهدا و محل دفن ===
فهرست شهدا بر اساس منابع بنیاد شهید (۲۶ نفر):<ref name="shohadae"/>
# شهید خدیجه نباتی قادرآباد
# شهید سکینه نباتی قادرآباد
# شهید ولی‌الله خندان
# شهید سیدمهدی میرقادری
# شهید سیده زهرا میرقادری
# شهید سیده سمیه میرقادری
# شهید منصور جمشیدی پنجکی
# شهید رمضان آقابابائی پور
# شهید سمیه قبادی مقام
# شهید سیدشهرام هاشمی وثیق
# شهید سیدعطاءالله میرقادری
# شهید سیدمحسن هاشمی وثیق
# شهید صغری جمشیدی باندری
# شهید طاهره جمشیدی باندری
# شهید فاطمه قزلباش
# شهید فریبا قبادی مقام
# شهید مریم کریمی
# شهید مژگان‌السادات هاشمی وثیق
# شهید فریده آقابابایی
# شهید هدی آقابابایی
# شهید طلعت کریمی پنجکی
# شهید اقدس رحیمی رفعتی
# شهید ام‌الالبنین ربانی افرمجانی
# شهید محمدحسین‌زاده افرمجان
# شهید جواد حسین‌زاده افرمجانی
# شهید محمد مرادی

مزار ۱۵ تن از این شهدا در گلزار امام‌زاده محمد کرج واقع است.<ref name="shohadae"/>

== آثار و یادبودها ==
عملیات ساخت یادمان شهدای موشکی در تپه اصابت (منطقه ۳) در سال ۱۴۰۰ آغاز گردیده است.<ref name="iqna">[https://iqna.ir/fa/news/3912710/ آغاز ساخت یادمان شهدای حمله موشکی سال ۶۷ در البرز]. ایکنا. تاریخ بازبینی: 2025-10-08</ref>  هم‌چنین سالانه در مسجد صاحب‌الزمان منطقه اسلام‌آباد مراسم بزرگداشت شهدای این حمله برگزار می‌شود.<ref name="defapress">[https://defapress.ir/fa/news/627491/ برگزاری مراسم گرامیداشت شهدای موشکی اسلام آباد کرج]. دفاع‌پرس. تاریخ بازبینی: 2025-10-08</ref> 

== اهمیت تاریخی ==
این حملات نمونه‌ای از حملات به غیرنظامیان در جنگ شهرها بود و نقض کنوانسیون‌های [[کنوانسیون‌های ژنو|ژنو]] محسوب می‌شود.<ref name="tabnak"/>  در کل "جنگ شهرها"، ۶۶ شهر ایران ۲۸ بار موشک‌باران و ۳۳۶ بار بمب‌باران شد که ۳۰۵۰ شهید و ۱۱۱۶۳ مجروح به جا گذاشت.

== جستارهای وابسته ==
* [[جنگ شهرها]]
* [[جنگ ایران و عراق]]
* [[اسلام‌آباد (کرج)]]
* [[استان البرز]]
* [[گلزار شهدای امام‌زاده محمد (کرج)]]

== منابع ==
{{پانویس}}

[[رده:جنگ ایران و عراق]]
[[رده:حملات موشکی در ایران]]
[[رده:تاریخ کرج]]
[[رده:سال ۱۳۶۶ در ایران]]
[[رده:سال ۱۳۶۷ در ایران]]
[[رده:استان البرز]]