دهستان نسا

از ویکی البرز
نسخهٔ تاریخ ‏۸ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۱۵ توسط Modir (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
{{{نام‌رسمی}}}
اطلاعات کلی
کشورایران
استانالبرز
شهرستانکرج
بخشآسارا
جمعیت5069

دهستان نسا یکی از دهستان‌های بخش آسارا در شهرستان کرج، استان البرز است که در امتداد محور جاده کرج–چالوس و در شمال پهنه آسارا قرار دارد. مرکز این دهستان روستای نسا است.[۱][۲] بر پایه داده‌های سرشماری، جمعیت دهستان در سال ۱۳۸۵ برابر با ۶٬۰۸۱ نفر در ۱٬۶۱۷ خانوار و در سال ۱۳۹۵ برابر با ۵٬۰۶۹ نفر در ۱٬۶۸۱ خانوار ثبت شده است.[۳] دهستان نسا با مجموعه‌ای از روستاهای کوهستانی در حاشیه جنوبی رشته‌کوه البرز و دسترسی مستقیم از جاده کرج–چالوس شناخته می‌شود.[۱]

تاریخچه

دهستان نسا در چارچوب تقسیمات کشوریِ بخش آسارا تثبیت شده و پس از تشکیل استان البرز (۱۳۹۰) در حوزه شهرستان کرج قرار گرفت.[۱][۳]

جغرافیا و موقعیت

دهستان نسا در شمال بخش آسارا و در مسیر جاده کرج–چالوس قرار دارد و با دهستان آدران و دهستان آسارا همسایه است.[۱] موقعیت مکانی روستاهای شاخص دهستان (مانند وارنگه‌رود و گچسر) در اطلس‌های مکانی و نقشه‌های باز ثبت شده است.[۴][۵]

رودخانه‌ها و آبراه‌ها

رودخانه کرج و شاخه‌های آن از جمله وارنگه‌رود و ولایت‌رود مهم‌ترین آبراه‌های منطقه‌اند و بخشی از زهکشی طبیعی دهستان را شکل می‌دهند.[۶][۷]

جمعیت

براساس سرشماری‌های رسمی، جمعیت دهستان نسا در سال ۱۳۸۵ برابر با ۶٬۰۸۱ نفر در ۱٬۶۱۷ خانوار و در سال ۱۳۹۵ برابر با ۵٬۰۶۹ نفر در ۱٬۶۸۱ خانوار بوده است.[۳] روستای نسا به‌عنوان مرکز دهستان در سرشماری ۱۳۹۵ تعداد ۸۶۲ نفر جمعیت داشته است.[۲] در سرشماری ۱۳۹۵، ولایت‌رود پرجمعیت‌ترین روستای دهستان گزارش شده است.[۸][۳]

مردم‌شناسی

ساکنان دهستان نسا عمدتاً از قوم تات هستند و به زبان تاتی سخن می‌گویند. این گروه زبانی در سراسر منطقه آسارا و روستاهای البرز مرکزی پراکندگی دارد. مذهب مردم منطقه اسلام و مذهب شیعه است.

روستاهای تابعه

دهستان نسا شامل حدود ۱۸ روستا است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به نسا (مرکز دهستان)، ولایت‌رود، وارنگه‌رود، گچسر، آزادبر، کوشکک، کهنه‌ده، وله، آسیاب‌درگاه، گرماب، امام‌چشمه، حسن‌کدر، ملک‌فالیز، سرخه‌دره و میدانک اشاره کرد.[۳][۴][۹][۱۰]

اقتصاد

کشاورزی و باغداری

بخش مهمی از اقتصاد محلی بر باغداری (سیب، گیلاس، گردو، آلبالو و گلابی) و عرضه به بازارهای محلی و شهری استوار است.[۸][۱۱]

دامداری و تولیدات لبنی

دامداری و تولیدات لبنی (شیر، ماست، دوغ، کشک) و در برخی نقاط زنبورداری از فعالیت‌های رایج روستایی است.[۷]

گردشگری و جاذبه‌ها

قرارگیری در محور جاده کرج–چالوس و همجواری با مقصدهایی مانند وارنگه‌رود، گچسر، پیست اسکی دیزین و سد امیرکبیر، دهستان نسا را به یکی از کانون‌های طبیعت‌گردی پیرامون پایتخت بدل کرده است.[۱۲][۷][۱۳]

طبیعت‌گردی

  • دره وارنگه‌رود: یکی از زیباترین دره‌های منطقه با رودخانه‌ای دائمی
  • قله آزادکوه: مقصد کوهنوردان که از مسیر وارنگه‌رود قابل دسترسی است
  • جنگل‌های بلوط و راش: پوشش گیاهی غنی در ارتفاعات
  • چشمه‌های طبیعی: منابع آب طبیعی متعدد در سراسر دهستان

گردشگری روستایی

روستاهایی مانند وارنگه‌رود و گچسر به‌عنوان مقاصد گردشگری روستایی شناخته شده‌اند. اقامتگاه‌های بوم‌گردی، معماری محلی و فرهنگ تاتی از جمله جاذبه‌هایی است که گردشگران را به این منطقه جذب می‌کند.

دسترسی و حمل‌ونقل

دسترسی اصلی به دهستان از جاده کرج–چالوس و سپس راه‌های فرعی منشعب به روستاها صورت می‌گیرد. فاصله از کرج حدود ۵۰–۷۰ کیلومتر (بسته به ترافیک و مسیر) برآورد می‌شود.[۱][۱۱]

مسیرهای اصلی

چالش‌ها و مسائل

محیط‌زیستی

افزایش ترافیک در جاده چالوس و فشار گردشگری بر محیط‌زیست منطقه از جمله مسائل مهم دهستان است. همچنین خشکسالی‌های اخیر بر منابع آب منطقه تأثیر گذاشته است.[۱۴]

اقتصادی-اجتماعی

مهاجرت جوانان به شهرها، کمبود امکانات رفاهی و ضرورت توسعه زیرساخت‌ها از جمله چالش‌های اجتماعی-اقتصادی منطقه محسوب می‌شوند.

آینده و چشم‌انداز

دهستان نسا با اتکا به مزیت‌های مکانی و شبکه روستایی کوهستانی، ظرفیت‌های توسعه گردشگری پایدار و کشاورزی باغی را دارد. توسعه زیرساخت‌های دسترسی ایمن، مدیریت پسماند و حفاظت از اکوسیستم‌های دره‌ای و رودخانه‌ای، و ساماندهی اقامتگاه‌های بوم‌گردی متناسب با توان محیطی، از محورهای راهبردی آینده خواهد بود.[۷]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ «بخش آسارا». ویکی‌پدیای فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «Nesa, Alborz». English Wikipedia. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ «Nesa Rural District». English Wikipedia. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «Varangeh Rud Map - Alborz, Iran». Mapcarta. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  5. «Nesa (village) - Alborz, Iran». Mapcarta. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  6. «رودخانه کرج». ویکی‌پدیای فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ «روستای وارنگه‌رود کجاست». کجارو. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ «ولایت‌رود؛ روستایی باغستانی و زیبا». YJC. ۲۰۲۳-۱۰-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  9. «Meydanak, Alborz». English Wikipedia. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  10. «Garmab, Alborz». Wikiwand. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «روستای وارنگه‌رود». LastSecond. ۲۰۲۲-۰۷-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  12. «آسارا کجاست؟ معرفی منطقه». Iraniju. ۲۰۲۴-۱۱-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  13. «Gach Sar». English Wikipedia. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.
  14. «50 Alborz villages selected for rural tourism». Tehran Times. ۲۰۲۳-۰۸-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۸.

پیوند به بیرون