لطفالله ترقی
لطف الله ترقی
لطف الله ترقی (۱۲۸۲ - ۱۳۵۲ هجری شمسی) روزنامهنگار، نویسنده، وکیل و واقف ایرانی بود که بیشترین شهرت او به دلیل وقف مسجد جامع رجاییشهر (کرج) و فعالیتهای خیریاش در استان البرز است.[۱]
زندگی شخصی
لطف الله ترقی سال ۱۲۸۲ به دنیا آمد و بیشتر عمر خود را در تهران گذراند و از ملاکین ثروتمند آن دوره محسوب میشد. او وکیل پایه یک دادگستری بود و در عین حال فعالیتهای گستردهای در حوزه مطبوعات داشت. ترقی دارای خانوادهای فرهیخته بود؛ همسرش شاعر و اهل ادب بود و دختر او، گلی ترقی، یکی از نویسندگان زن معاصر ایران شناخته میشود. وی پدرش را مردی «اهل دیسیپلین و عجیب و غریب» توصیف کرده بود.[۲]
فعالیتهای مطبوعاتی و ادبی
لطف الله ترقی از دهه ۱۳۰۰ تا اوایل دهه ۱۳۴۰ شمسی، مدیر و صاحب امتیاز مجله ترقی بود. این مجله در دوره پهلوی منتشر میشد و بنابر گزارشهای رسمی فروش روزنامهها، پس از روزنامه اطلاعات و مجله اطلاعات هفتگی، پرفروشترین نشریه تهران در آن دوران محسوب میشد.[۳][۴]
شورای سردبیری نشریه شامل نویسندگانی چون علی زرینقلم، ابراهیم مدرسی، علی حافظی، منوچهر مطیعی و خسرو معتضد بود. سرمقالههای «ترقی» که در آن زمان از شهرت بالایی برخوردار بودند، همواره توسط خود او نوشته میشدند و هر سرمقاله را با داستان کوتاهی آغاز میکرد.[۵][۶]
ترقی همچنین نویسنده آثار تاریخی بود و به نگارش داستان و رمان تاریخی علاقه بسیاری داشت. از جمله آثار منتشره او میتوان به شبهای بغداد و جیران و اسرار حرمسرای ناصرالدین شاه اشاره کرد.[۷]
موقوفات و خدمات خیری
مسجد جامع رجاییشهر
مهمترین وقف لطف الله ترقی، بنای مسجد جامع رجاییشهر (سابق گوهردشت) کرج بود. ساخت این مسجد در سال ۱۳۵۰ شمسی آغاز و در سال ۱۳۵۵ به بهرهبرداری رسید. این مسجد با مساحت ۵۹۷۰ متر مربع، یکی از بزرگترین مساجد استان البرز محسوب میشود.[۸][۹]
مجموعه مسجد شامل امکانات گستردهای است: شبستان اصلی مسجد، حسینیه، بسیج برادران و خواهران، کانون فرهنگی هنری، حوزه علمیه خواهران، کتابخانه (به مساحت ۴۵۰ متر مربع)، باشگاه ورزشی، فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی، خانه فرهنگ دیجیتال، مرکز پیش دبستانی و پارکینگ اختصاصی.[۱۰]
توسعه گوهردشت
لطف الله ترقی نقش کلیدی در تبدیل روستای کوچک وهرگرد (ورگرد) به منطقه مدرن گوهردشت داشت. او پس از انبوهسازی ویلاهای مدرن و اماکن عمومی، صاحب ثروتی هنگفت شد و به یکی از مالکان بزرگ ایران تبدیل گردید. به دلیل این خدمات، برخی او را بنیانگذار گوهردشت مدرن میدانند.[۱۱][۱۲]
وفات و آرامگاه
لطف الله ترقی در ۶ اردیبهشت ۱۳۵۲ شمسی (برابر با ۲۶ آوریل ۱۹۷۳) در سن ۷۳ سالگی در تهران درگذشت. گزارشها حاکی است که وی در اواخر عمر از بیماری رنج میبرد و دو پای او قطع شده بود. آرامگاه وی در محله رجاییشهر (گوهردشت) کرج، در نزدیکی مسجد جامع رجاییشهر قرار دارد.[۱۳][۱۴][۱۵]
منابع
- ↑ امام جماعت. پورتال اطلاعرسانی مسجد جامع رجاییشهر. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ زندگینامه لطف الله ترقی. کتابراه. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ ترقی (نشریه). ویکیفقه. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ آرشیو مجله ترقی. کاجه مگ. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ آرشیو مجله ترقی. کاجه مگ. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ زندگینامه لطف الله ترقی. کتابراه. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ زندگینامه لطف الله ترقی. کتابراه. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ مسجد جامع رجاییشهر. پورتال اطلاعرسانی مسجد جامع رجاییشهر. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ مسجد جامع رجاییشهر (گوهردشت). پورتال اطلاعرسانی مسجد جامع رجاییشهر. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ مسجد جامع رجاییشهر. پورتال اطلاعرسانی مسجد جامع رجاییشهر. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ گوهردشت کرج. املاک مدرن. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ گوهردشت کرج. ویکیپدیا. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ درگذشت لطف الله ترقی. اطلاعات. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ درگذشت لطف الله ترقی. ضیاء الصالحین. تاریخ بازبینی: 2025-04-05
- ↑ آرامگاه لطف الله ترقی. نشان. تاریخ بازبینی: 2025-04-05