اسلامآباد (کرج)
اسلامآباد (کرج)
 اسلامآباد | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| شهرستان | کرج |
| شهر | کرج |
| نام محلی | زورآباد |
| جغرافیا | |
| جمعیت | ۳۰۰۰۰ |
| مناطق همجوار |
|
| منطقه | منطقه ۱ شهرداری کرج |
| اطلاعات شهری | |
| پیششمارهٔ تلفن | ۰۲۶ |
اسلامآباد (نام پیشین: زورآباد یا مرادآب؛ همچنین تپه مرادآب) یکی از محلههای مسکونی شهر کرج در استان البرز است که در شمال این شهر واقع شده است. این محله در منطقه ۱ شهرداری کرج قرار دارد و از مناطق قدیمی و پرجمعیت شهر به شمار میرود. اسلامآباد شامل ۶ منطقه جداگانه است و دارای تاریخی نزدیک به نیم قرن میباشد.[۱][۲] این محله به دلیل بافت فرسوده و چالشهای زیرساختی، یکی از حاشیهنشینترین مناطق استان البرز محسوب میشود.
تاریخچه
ابتدای تشکیل
در گذشته، این منطقه تپهای سرسبز و چراگاهی بود که برای چرای احشام مردم روستای بیلقان کرج مورد استفاده قرار میگرفت. از اوایل دهه ۱۳۴۰ هجری شمسی، با مهاجرت اهالی ترکزبان از زنجان به این ناحیه، به تدریج حالت مسکونی یافت. وزارت مسکن و شهرسازی با وجود حدود ۴۰ تا ۵۰ خانوار، این ناحیه را مسکونی اعلام کرد.[۲][۳] و پس از آن، ساختوساز در این منطقه شتاب گرفت.
اوج ساختوساز در این منطقه از دهه ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۰ شمسی رخ داد، که به دلیل احداث کارخانههای متعدد در تهران و کرج، کارگران به دلیل قیمت بالای مسکن در تهران، به زورآباد مهاجرت کردند. ساختوسازها اغلب شبانه و غیرقانونی بود و تا اوایل انقلاب، تقریباً تمامی زمینهای تپه مرادآب ساخته شد.[۲][۴]
ساختمانهای این منطقه به دلیل همین ساختوساز غیرقانونی فاقد سند بود تا این که در سال ۱۴۰۲، مقدمات صدور سند مالکیت اراضی اسلامآباد کرج به عنوان یکی از مصوبات سفر رئیس قوه قضائیه به استان البرز فراهم شد. تا سال ۱۴۰۴، فرایند انتقال اسناد رسمی برای حدود ۷۲۰۰ ساختمان آغاز شده و در حال انجام است.[۵]
تپه موشکی
در ۱۸ فروردین ۱۳۶۷ (۷ آوریل ۱۹۸۸ میلادی)، این منطقه در جریان جنگ شهرها مورد اصابت موشکهای رژیم بعثی عراق قرار گرفت. در این حمله، حدود ۴۰ نفر از ساکنان به شهادت رسیدند و بیش از ۲۰۰ نفر زخمی شدند. پس از این واقعه، به این منطقه تپه موشکی نیز گفته میشود. اسلامآباد تنها محله کرج است که در جنگ تحمیلی مورد اصابت موشک قرار گرفت.
موقعیت جغرافیایی
موقعیت و مرزها
محله اسلامآباد در شمال شهر کرج و در محدوده مناطق ۱ و ۶ شهرداری واقع شده است. مرزهای جغرافیایی آن عبارتند از:[۶]
- شمال: بلوار بسیج
- شرق: بلوارهای شورا و استقلال
- جنوب: خیابان حاتمی
- غرب: خیابانهای رجایی، یادگار امام و بیست متری شریعتی
همسایگی
اسلامآباد با محلههای زیر همجوار است:[۱]
مشخصات فیزیکی
این محله به وسعت حدود ۱۷۰ هکتار در هسته مرکزی کرج قرار دارد. تاکنون حدود ۷۰ هکتار از مساحت آن توسط مدیریت شهری کرج تملک شده است.[۷]
جمعیت و ترکیب اجتماعی
جمعیت اسلامآباد حدود ۳۰٬۰۰۰ نفر است و یکی از مناطق پرجمعیت کرج به شمار میرود. اغلب ساکنان این محله از قوم ترک هستند و تعداد محدودی نیز مهاجران افغانستانی در آن ساکناند.[۲] جمعیت کل شهر کرج در سال ۱۴۰۳ به حدود ۱٬۸۲۵٬۰۰۰ نفر رسیده است.
امکانات و مراکز
مراکز مذهبی
در اسلامآباد مراکز مذهبی متعددی وجود دارد، از جمله:[۸]
- مسجد سیدالساجدین (ع)
- مسجد جامع الجواد
- مسجد موسی بن جعفر
- مسجد صاحب الزمان
- مسجد امام رضا (ع)
- حسینیه باب الحسین
- حسینیه باب الجواد
- هیئت لواءالزهرا
مراکز تجاری
مراکز تجاری محلی شامل:[۹]
- بازار روز کاج
- پاساژ زمرد
- پاساژ پیروز
- دوشنبه بازار
- فروشگاههای محلی متعدد
مراکز آموزشی
این محله دارای مدارس و مراکز آموزشی قابل توجهی است، از جمله:[۱۰][۱۱]
- دبستان پسرانه شهدای اسلامآباد
- دبستان دخترانه شهید هاشمی نژاد (مدرسه آمنه)
- مدرسه تهذیب پسرانه شهید مهرانی
- مدرسه فارابی
- مدرسه حضرت علی اصغر
- مدرسه دخترانه زینب کبری
- دبیرستان شهید سلیمی
- هنرستان کار دانش شهید چمران
- هنرستان فارابی
مراکز علمی و فرهنگی
یکی از برجستهترین امکانات، مرکز علمی نجوم آسماننما و رصدخانه نصیرالدین طوسی است که در بلوار بسیج، خیابان نیکنژاد جنوبی، خیابان گیوهکشی واقع شده. این رصدخانه وابسته به شهرداری کرج است و برنامههای آموزشی نجوم را ماهانه برگزار میکند.[۱۲] سایر مراکز فرهنگی شامل:
- فرهنگسرای غدیر
- سه فرهنگسرا (دو مورد متعلق به شهرداری و یکی به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی)
فضاهای سبز و تفریحی
فضاهای سبز محله عبارتند از:[۱۳]
- بوستان طلوع (پارک طلوع)
- بوستان بسیج
- پارک اسلامآباد
- پارک نیاوران
- پارک اشرافیه
مراکز درمانی
مراکز درمانی در این محله و نزدیکی آن شامل:[۲]
- بیمارستان امام علی
- بیمارستان شهید رجایی
- بیمارستان فوق تخصصی نظامی امام حسین
- بیمارستان گلستان
- بیمارستان آتیه
- مرکز طبی امیرالمؤمنین
- بیمارستان کودکان شهید باهنر
مراکز تفریحی و ورزشی
امکانات تفریحی و ورزشی شامل:[۱۴]
- رصدخانه زورآباد
- باشگاه بیلیارد
- سالن ورزشی ژیمناستیک و ماساژ
- شهربازی سرپوشیده کودکان
- زورخانه شهدای اسلامآباد
- استخر آزادگان عظیمیه (در مجاورت)
دسترسی و حملونقل
معابر اصلی
معابر اصلی محله عبارتند از: بلوار بسیج، بلوار استقلال، بلوار شورا، خیابان یادگار امام، خیابان بیست متری شریعتی و خیابان رجایی.[۶]
حملونقل عمومی
دسترسی به محله با خودروی شخصی، تاکسی و اتوبوسهای شهری امکانپذیر است. ایستگاههای اتوبوس شامل سهراه برغان، بانک ملی، دانشگاه و گلآرا هستند. نزدیکترین ایستگاه مترو، ایستگاه گلشهر است.[۲]
وضعیت ترافیک
محله خارج از محدوده طرح ترافیک و زوج و فرد است، که مزیت محسوب میشود. معابر داخلی اغلب کمعرض و پرپیچوخم هستند.[۶]
مسائل و چالشها
بافت فرسوده
اسلامآباد فرسودهترین و حاشیهنشینترین محله استان البرز است و بیش از یک ششم بافت فرسوده استان در آن قرار دارد.[۱][۶]
مشکلات اجتماعی
چالشهای اجتماعی شامل: عدم وجود فضای فرهنگی تأثیرگذار، کمبود شغل، بیکاری و اعتیاد در میان جوانان، کانالکشی نامناسب فاضلاب و مسائل امنیتی است.[۱۵][۲]
چالشهای زیرساختی
مشکلات زیرساختی عمده: عرض کم خیابانها، فاضلاب نامطلوب، سختی رفتوآمد و امنیت پایین.[۲]
طرح ساماندهی
تاریخچه و اهداف
طرح ساماندهی تپه مرادآب از دهه ۱۳۷۰ شمسی با هدف بهبود زیرساختها و وضعیت مسکونی آغاز شد.[۷]
پیشرفت پروژه
تاکنون حدود ۴۵۰۰ واحد مسکونی و تجاری خریداری و تخریب شده و ۷۰ هکتار از اراضی آزادسازی شده و به فضاهای رفاهی، گردشگری و تفریحی اختصاص یافته است.[۱۶]
وضعیت کنونی
به دلیل کمبود اعتبار، طرح در سالهای اخیر راکد مانده، اما تشکیل شرکت ویژه خدماتی برای تسریع در روند ساماندهی در دستور کار قرار گرفته است.[۱۷]
مزایا و معایب
مزایا
- دسترسی آسان به نقاط مختلف کرج
- خارج از محدوده طرح ترافیک
- وجود فروشگاههای محلی برای نیازهای روزمره
- نزدیکی به مراکز درمانی و آموزشی
- وجود رصدخانه و مراکز علمی
معایب
- بافت فرسوده و کمبود زیرساختها
- معابر کمعرض و پرپیچوخم
- مشکلات اجتماعی و اقتصادی
- کمبود فضاهای سبز مناسب
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «اسلامآباد (کرج)». ویکیپدیا. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ ۲٫۷ «اطلاعات تفصیلی اسلامآباد کرج». ایرانایجو. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «تاریخ اسلامآباد کرج». نگین کرج. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «تصاویر محله اسلامآباد کرج». انتخاب. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «اهالی اسلامآباد کرج پس از ۴۵ سال صاحب سند میشوند». ایسنا. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ «راهنمای جامع محله اسلامآباد کرج». شیشدنگ. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ «طرح ساماندهی تپه مرادآب کرج». کرجرسا. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «مراکز مذهبی اسلامآباد کرج». بهترینو. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «مراکز تجاری اسلامآباد کرج». بهترینو. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «مدارس اسلامآباد کرج». بهترینو. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «مدارس اسلامآباد». اسچیپدیا. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «مرکز علمی نجوم آسماننما کرج». نشان. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «نقشه بوستانهای اسلامآباد». نشان. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «مراکز تفریحی اسلامآباد کرج». بهترینو. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «زورآباد». آسمان. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «طرح ساماندهی تپه مرادآب کرج». ایرنا. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.
- ↑ «ساماندهی منطقه اسلامآباد کرج». کرجرسا. دریافتشده در ۷ مهر ۱۴۰۴.