تکیه سپهسالار: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی البرز
صفحه‌ای تازه حاوی «'''روستای تکیه سپهسالار''' از دیدنی‌ترین و تاریخی‌ترین روستاهای استان البرز محسوب می‌شود که در قلب طبیعت خیره‌کننده جاده چالوس قرار دارد.<ref name="wikipedia1">{{یادکرد وب|نشانی=https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1|عنوان=تکیه س...» ایجاد کرد
 
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''روستای تکیه سپهسالار''' از دیدنی‌ترین و تاریخی‌ترین روستاهای [[استان البرز]] محسوب می‌شود که در قلب طبیعت خیره‌کننده [[جاده چالوس]] قرار دارد.<ref name="wikipedia1">{{یادکرد وب|نشانی=https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1|عنوان=تکیه سپهسالار|ناشر=ویکی‌پدیا|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> این روستا در [[دهستان آسارا]]، [[بخش آسارا]] از [[شهرستان کرج]] واقع شده و نام خود را از [[آرامگاه]] مقدس [[امامزاده ابراهیم (ع)]] ملقب به سپهسالار گرفته است.<ref name="yaldamedtour1">{{یادکرد وب|نشانی=https://yaldamedtour.com/fa/place/2590|عنوان=آستان مقدس امامزاده ابراهیم (ع) سپهسالار|ناشر=یلدا آستان مقدس|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref>
'''روستای تکیه سپهسالار''' روستایی در [[استان البرز]] است که در [[جاده چالوس]] قرار دارد.<ref name="wikipedia1">{{یادکرد وب|نشانی=https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DA%A9%DB%8C%D9%87_%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1|عنوان=تکیه سپهسالار|ناشر=ویکی‌پدیا|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> این روستا در [[دهستان آسارا]]، [[بخش آسارا]] از [[شهرستان کرج]] واقع شده و نام خود را از [[آرامگاه]] [[امامزاده ابراهیم (ع)]] ملقب به سپهسالار گرفته است.<ref name="yaldamedtour1">{{یادکرد وب|نشانی=https://yaldamedtour.com/fa/place/2590|عنوان=آستان مقدس امامزاده ابراهیم (ع) سپهسالار|ناشر=یلدا آستان مقدس|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> این روستا یکی از جاذبه‌های گردشگری استان البرز است.


== اهمیت و جایگاه ==
روستای تکیه سپهسالار به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری استان البرز شناخته می‌شود.<ref name="yjc">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.yjc.ir/fa/news/8555110/%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%B2|عنوان=سپهسالار؛ روستای گردشگری و تاریخی استان البرز|ناشر=YJC|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> وجود آستان مقدس امامزاده ابراهیم ملقب به سپهسالار که از نوادگان امام سجاد بوده است در کنار طبیعتی زیبا، خانه‌های روستایی قدیمی، باغات میوه، آبشار، چشمه‌های مختلف و ارتفاعاتی همچون کرچان و هفت‌خان است که مقصد کوهنوردان و گردشگرانی از سراسر استان و همچنین کشور نیز می‌باشد که این روستا را به یک مقصد زیارتی، گردشگری تبدیل کرده است.<ref name="yjc" />
== موقعیت جغرافیایی ==
== موقعیت جغرافیایی ==


=== قرارگیری و دسترسی ===
=== قرارگیری و دسترسی ===


روستای سپهسالار در ۴۳ کیلومتری شمال شهر کرج و به فاصله ۵ کیلومتری غرب جاده آسفالت کرج-چالوس قرار دارد.<ref name="wikipedia1"/> این روستا در مختصات جغرافیایی ۳۶°۰۳′۱۷″ شمالی و ۵۱°۱۲′۲۱″ شرقی واقع شده است و در بخش آسارا از رشته‌کوه‌های [[البرز مرکزی]] قرار گرفته است.<ref name="wikipediaen">{{یادکرد وب|نشانی=https://en.wikipedia.org/wiki/Tekyeh-e_Sepahsalar|عنوان=Tekyeh-e Sepahsalar|ناشر=English Wikipedia|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref><ref name="dana">{{یادکرد وب|نشانی=https://dana.ir/1041276/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B3%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%B9%DA%A9%D8%B3|عنوان=نمایشگاه سومین سالانه نقاشی استان البرز به کار خود پایان داد+عکس|ناشر=دانا|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref>
روستای سپهسالار در ۴۳ کیلومتری شمال شهر کرج و به فاصله ۵ کیلومتری غرب جاده آسفالت کرج-چالوس قرار دارد.<ref name="wikipedia1"/> این روستا در مختصات جغرافیایی ۳۶°۰۳′۱۷″ شمالی و ۵۱°۱۲′۲۱″ شرقی واقع شده است و در بخش آسارا از رشته‌کوه‌های [[البرز مرکزی]] قرار گرفته است.<ref name="wikipediaen">{{یادکرد وب|نشانی=https://en.wikipedia.org/wiki/Tekyeh-e_Sepahsalar|عنوان=Tekyeh-e Sepahsalar|ناشر=English Wikipedia|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref><ref name="dana">{{یادکرد وب|نشانی=https://dana.ir/1041276/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B3%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%B2-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%B9%DA%A9%D8%B3|عنوان=نمایشگاه سومین سالانه نقاشی استان البرز به کار خود پایان داد+عکس|ناشر=دانا|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> برای رسیدن به این روستا ابتدا باید به کرج و پس از آن به سمت چالوس ادامه مسیر داد تا پس از گذشتن از [[سد امیرکبیر]] و [[دریاچه امیرکبیر]] به بخش آسارا رسید.


== ویژگی‌های طبیعی ==
== ویژگی‌های طبیعی ==
خط ۱۵: خط ۱۸:
=== منشأ نام روستا ===
=== منشأ نام روستا ===


بنا به گفته اهالی محل، وجه تسمیه نام روستای سپهسالار برگرفته از نام امامزاده‌ای است به همین نام که به گفته متولی و خادم این امامزاده، از نوادگان [[مولا علی (ع)]] است.<ref name="wikipedia1"/> امامزاده ابراهیم (ع) ملقب به سپهسالار از نوادگان [[امام سجاد (ع)]] بوده که همراه امامزاده داوود با لشکری به زیارت [[امام رضا (ع)]] می‌رفته است.<ref name="yaldamedtour1"/>
بنا به گفته اهالی محل، وجه تسمیه نام روستای سپهسالار برگرفته از نام امامزاده‌ای است به همین نام که به گفته متولی و خادم این امامزاده، از نوادگان [[مولا علی (ع)]] است.<ref name="wikipedia1"/> امامزاده ابراهیم (ع) ملقب به سپهسالار از نوادگان [[امام سجاد (ع)]] بوده که همراه امامزاده داوود با لشکری به زیارت [[امام رضا (ع)]] می‌رفته است.<ref name="yaldamedtour1"/> بر اساس روایتی دیگر، وی، سپهسالار لشکر [[حضرت معصومه (ع)]] بوده که در الموت اشکور [[گیلان]]، در جنگی شکست می‌خورد و سپاه متواری می‌شود. وی در آسارا زخمی می‌شود و به غار کوهی پناه می‌برد و در همان‌جا شهید می‌شود.<ref name="razavi">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.razavi.news/fa/news/4276/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85-%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7/|عنوان=آشنایی با امامزاده ابراهیم آسارا|ناشر=Razavi News|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref><ref name="neshatekoohestan">{{یادکرد وب|نشانی=https://neshate-koohestan.blogfa.com/post/1274|عنوان=امامزاده ابراهیم سپهسالار|ناشر=Neshate Koohestan|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref>
 
=== روایت تاریخی ===
 
طبق روایات محلی، سپهسالار لشکر [[حضرت معصومه (ع)]] بوده که در الموت اشکور [[گیلان]]، در جنگی شکست می‌خورد و سپاه متواری می‌شود. وی در آسارا زخمی می‌شود و به غار کوهی پناه می‌برد و در همان‌جا شهید می‌شود.<ref name="razavi">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.razavi.news/fa/news/4276/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85-%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%A7/|عنوان=آشنایی با امامزاده ابراهیم آسارا|ناشر=Razavi News|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref><ref name="neshatekoohestan">{{یادکرد وب|نشانی=https://neshate-koohestan.blogfa.com/post/1274|عنوان=امامزاده ابراهیم سپهسالار|ناشر=Neshate Koohestan|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref>


== جاذبه‌های تاریخی و مذهبی ==
== جاذبه‌های تاریخی و مذهبی ==


=== آستان مقدس امامزاده ابراهیم سپهسالار (ع) ===
=== امامزاده ابراهیم سپهسالار (ع) ===
 
[[آرامگاه]] امامزاده ابراهیم (ع) در درون غاری مشرف به روستای سپهسالار قرار دارد.<ref name="yaldamedtour1"/> این امامزاده در کوه سرخ علیاکبر واقع شده و ساختمان امامزاده در دور نمای کوه و صخره‌هایی که در بالاترین قسمت کوه قرار دارند چشم هر بیننده را به خود مجذوب می‌کند.<ref name="vilajar"/>


=== معماری منحصربفرد ===
آرامگاه امامزاده ابراهیم (ع) در درون غاری مشرف به روستای سپهسالار قرار دارد.<ref name="yaldamedtour1"/> این امامزاده در کوه سرخ علی اکبر واقع شده و بنای امامزاده در میان صخره‌ها و در ارتفاعات کوهستان قرار دارد.<ref name="vilajar"/> بقعه امامزاده داخل غاری کوچک واقع شده است و ضریح آن نیز ساده و سبز رنگ است.<ref name="safarhayeneda">{{یادکرد وب|نشانی=https://safarhayeneda.blog.ir/1400/02/04/sepahsalar|عنوان=روستای تکیه سپهسالار|ناشر=Safarhayeneda Blog|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> به خاطر قرار گرفتن آرامگاه در داخل غار و در دل کوهستان، [[گنبد]] این امامزاده برخلاف گنبد سایر مکان‌های مذهبی بر روی ضریح قرار ندارد و چند متر از بقعه امامزاده فاصله دارد.<ref name="yaldamedtour1" /> ابتدای محوطه آرامگاه امامزاده، شماری از [[شهدا]] به خاک سپرده شده‌اند. پس از مزار شهدا یک زائرسرا برای ارائه خدمات رفاهی و اقامتی به زائران امامزاده ابراهیم (ع) ساخته شده است.<ref name="yaldamedtour1" />
 
بقعه امامزاده داخل غاری کوچک واقع شده است و ضریح آن نیز ساده و سبز رنگ است.<ref name="safarhayeneda">{{یادکرد وب|نشانی=https://safarhayeneda.blog.ir/1400/02/04/sepahsalar|عنوان=روستای تکیه سپهسالار|ناشر=Safarhayeneda Blog|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> به خاطر قرار گرفتن آرامگاه در داخل غار و در دل کوهستان، [[گنبد]] این امامزاده برخلاف گنبد سایر مکان‌های مذهبی بر روی ضریح قرار ندارد و چند متر از بقعه امامزاده فاصله دارد.<ref name="yaldamedtour1"/>
 
=== زائرسرا و امکانات ===
 
ابتدای محوطه آرامگاه امامزاده، شماری از [[شهدا]]ی عزیز به خاک سپرده شده‌اند. پس از مزار شهدا یک زائرسرا برای ارائه خدمات رفاهی و اقامتی به زائران امامزاده ابراهیم (ع) ساخته شده است.<ref name="yaldamedtour1"/>


== جاذبه‌های طبیعی و گردشگری ==
== جاذبه‌های طبیعی و گردشگری ==
خط ۳۹: خط ۳۰:
=== آبشار سپهسالار ===
=== آبشار سپهسالار ===


[[آبشار سپهسالار]] و تنگه زیبای آن در شمال روستای تکیه سپهسالار جاذبه‌ای محبوب در میان گردشگران این منطقه است.<ref name="vilajar"/> این آبشار با ارتفاع ۲۳ متر در دو ناحیه پلکانی شده و در انتها به حوضچه زیرینی و رودخانه سپهسالار واریز می‌شود.<ref name="intoday">{{یادکرد وب|نشانی=https://intoday.ir/sepahsalar-waterfall-karaj/|عنوان=آبشار سپهسالار|ناشر=Intoday|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> برای رسیدن به آبشار، بازدیدکنندگان به یک پیاده‌روی ۱ تا ۱.۵ ساعته در دره‌ای سرسبز می‌پردازند، در حالی که مسیر به تدریج باریک‌تر می‌شود تا به آبشار برسند.<ref name="tourbin">{{یادکرد وب|نشانی=https://tours.tourbin.ai/sepahsalar-waterfall-and-village/|عنوان=آبشار و روستای سپهسالار|ناشر=Tourbin|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref><ref name="mehregangasht">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.mehregangasht.ir/TouristAttraction.aspx?id=13|عنوان=روستای تکیه سپهسالار|ناشر=Mehregan Gasht|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref>
[[آبشار سپهسالار]] و تنگه مجاور آن در شمال روستای تکیه سپهسالار از جاذبه‌های گردشگری این منطقه است.<ref name="vilajar"/> این آبشار با ارتفاع ۲۳ متر در دو ناحیه پلکانی شده و در انتها به حوضچه زیرینی و رودخانه سپهسالار واریز می‌شود.<ref name="intoday">{{یادکرد وب|نشانی=https://intoday.ir/sepahsalar-waterfall-karaj/|عنوان=آبشار سپهسالار|ناشر=Intoday|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> برای رسیدن به آبشار، بازدیدکنندگان تا انتهای روستا می‌توانند با خودرو بروند و بعد از آن به یک پیاده‌روی ۱ تا ۱.۵ ساعته در دره‌ای سرسبز می‌پردازند، در حالی که مسیر به تدریج باریک‌تر می‌شود تا به آبشار برسند.<ref name="tourbin">{{یادکرد وب|نشانی=https://tours.tourbin.ai/sepahsalar-waterfall-and-village/|عنوان=آبشار و روستای سپهسالار|ناشر=Tourbin|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref><ref name="mehregangasht">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.mehregangasht.ir/TouristAttraction.aspx?id=13|عنوان=روستای تکیه سپهسالار|ناشر=Mehregan Gasht|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref>  تورهای طبیعت‌گردی مختلفی به این منطقه سازماندهی می‌شود که شامل پیمایش دره زیبای سپهسالار، گذر از رودخانه و دیدار از آبشار است.<ref name="tochalclub">{{یادکرد وب|نشانی=https://tochalclub.com/product/sepahsalar-fall/|عنوان=تور آبشار سپهسالار|ناشر=Tochal Club|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref>


=== دره سپهسالار ===
=== دره سپهسالار ===
خط ۶۷: خط ۵۸:
=== کشاورزی و باغات ===
=== کشاورزی و باغات ===


این روستا دارای محصولات باغی همچون [[آلبالو]] و [[گیلاس]] است که می‌توانید در فصل برداشت مستقیماً از خود روستاییان خرید کنید.<ref name="safarhayeneda"/> باغ‌های میوه (به‌ویژه [[گردو]]، [[سیب]] و آلبالو) از زیبایی‌های اصلی روستا هستند.<ref name="instagram1">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.instagram.com/reel/DPCCEGRCLYp/|عنوان=جذابیت‌های روستای سپهسالار|ناشر=Instagram|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref>
اقتصاد روستا بر پایه کشاورزی، باغداری و دامداری است. این روستا دارای محصولات باغی همچون [[آلبالو]] و [[گیلاس]]، [[گردو]]، [[سیب]] و آلبالو است.<ref name="instagram1">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.instagram.com/reel/DPCCEGRCLYp/|عنوان=جذابیت‌های روستای سپهسالار|ناشر=Instagram|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> برخی ساکنان این روستا به دامداری و کشاورزی مشغول هستند.<ref name="isna">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.isna.ir/news/alborz-16775/%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D8%AF|عنوان=رنج‌هایی که سپهسالار از نبود امکانات می‌کشد|ناشر=ISNA|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> هم‌چنین با توجه به رونق گردشگری در منطقه، فعالیت‌های اقتصادی مرتبط با صنعت گردشگری نیز رشد یافته است. استقبال چشمگیر تورگردانان و کوهنوردان برای حضور در آبشار سپهسالار جاده چالوس به رونق اقتصادی منطقه کمک کرده است.<ref name="chtn">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.chtn.ir/news/139401309/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84-%DA%86%D8%B4%D9%85%DA%AF%DB%8C%D8%B1-%DA%A9%D9%88%D9%87%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D8%B6%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1|عنوان=استقبال چشمگیر کوهنوردان برای حضور در آبشار سپهسالار|ناشر=CHTN|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref>
 
=== دامداری و کشاورزی ===
 
برخی ساکنان این روستا به دامداری و کشاورزی مشغول هستند.<ref name="isna">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.isna.ir/news/alborz-16775/%D8%B1%D9%86%D8%AC-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D8%AF|عنوان=رنج‌هایی که سپهسالار از نبود امکانات می‌کشد|ناشر=ISNA|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> چمنزارها و باغ‌های کوچک و بزرگ نیز در سرتاسر این دره وجود دارد.<ref name="mehregangasht"/>
 
=== صنایع مرتبط با گردشگری ===
 
با توجه به رونق گردشگری در منطقه، فعالیت‌های اقتصادی مرتبط با صنعت گردشگری نیز رشد یافته است. استقبال چشمگیر تورگردانان و کوهنوردان برای حضور در آبشار سپهسالار جاده چالوس به رونق اقتصادی منطقه کمک کرده است.<ref name="chtn">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.chtn.ir/news/139401309/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84-%DA%86%D8%B4%D9%85%DA%AF%DB%8C%D8%B1-%DA%A9%D9%88%D9%87%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D8%B6%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1|عنوان=استقبال چشمگیر کوهنوردان برای حضور در آبشار سپهسالار|ناشر=CHTN|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref>
 
== امکانات و خدمات ==
 
=== دسترسی و حمل‌ونقل ===
 
برای رسیدن به این روستا ابتدا باید به کرج و پس از آن به سمت چالوس ادامه مسیر داد تا پس از گذشتن از [[سد امیرکبیر]] و [[دریاچه امیرکبیر]] به بخش آسارا رسید. در ابتدای این بخش و در آن سوی جاده ساختمان [[بخشداری]] آسارا قرار دارد و جنب آن جاده‌ای باریک و تابلویی است که شما را به سمت روستای تکیه سپهسالار راهنمایی می‌کند.<ref name="karajshahr"/>
 
=== اقامت و تفریحات ===
 
روستا امکان بردن اتومبیل تا انتهای روستا را دارد که از آنجا می‌توان مسیر پیاده‌روی تا آبشار را آغاز کرد.<ref name="safarhayeneda"/> تورهای طبیعت‌گردی مختلفی به این منطقه سازماندهی می‌شود که شامل پیمایش دره زیبای سپهسالار، گذر از رودخانه و دیدار از آبشار است.<ref name="tochalclub">{{یادکرد وب|نشانی=https://tochalclub.com/product/sepahsalar-fall/|عنوان=تور آبشار سپهسالار|ناشر=Tochal Club|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref>


== جمعیت و آمار ==
== جمعیت و آمار ==
خط ۹۳: خط ۶۶:
== چالش‌ها و مسائل ==
== چالش‌ها و مسائل ==


=== نبود امکانات زیربنایی ===
روستای سپهسالار از نبود امکانات زیربنایی رنج می‌برد. به دلیل کمبود زمین‌های کشاورزی، مسکونی و سردی و برف‌گیر بودن دره‌ها و همچنین سختی زندگی به خصوص در فصل سرد سال، مناطق دارای سکونت دائم بسیار محدود است.<ref name="mehregangasht"/><ref name="isna"/>
=== مهاجرت جوانان ===
بسیاری از جوانان روستا در فصول مختلف سال برای کار به شهرهای بزرگ مهاجرت می‌کنند و تنها در فصل تابستان به روستای آبا و اجدادی خود بازمی‌گردند.<ref name="isna"/>
== اهمیت گردشگری ==
روستای تکیه سپهسالار به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری استان البرز شناخته می‌شود.<ref name="yjc">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.yjc.ir/fa/news/8555110/%D8%B3%D9%BE%D9%87%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%B2|عنوان=سپهسالار؛ روستای گردشگری و تاریخی استان البرز|ناشر=YJC|تاریخ بازبینی=2025-10-04}}</ref> وجود آستان مقدس امامزاده ابراهیم ملقب به سپهسالار که از نوادگان امام سجاد بوده است در کنار طبیعتی زیبا، خانه‌های روستایی قدیمی، باغات میوه، آبشار، چشمه‌های مختلف و ارتفاعاتی همچون کرچان و هفت‌خان است که مقصد کوهنوردان و گردشگرانی از سراسر استان و همچنین کشور نیز می‌باشد که این روستا را به یک مقصد زیارتی، گردشگری تبدیل کرده است.<ref name="yjc"/>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۴ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۶:۰۰

روستای تکیه سپهسالار روستایی در استان البرز است که در جاده چالوس قرار دارد.[۱] این روستا در دهستان آسارا، بخش آسارا از شهرستان کرج واقع شده و نام خود را از آرامگاه امامزاده ابراهیم (ع) ملقب به سپهسالار گرفته است.[۲] این روستا یکی از جاذبه‌های گردشگری استان البرز است.

اهمیت و جایگاه

روستای تکیه سپهسالار به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری استان البرز شناخته می‌شود.[۳] وجود آستان مقدس امامزاده ابراهیم ملقب به سپهسالار که از نوادگان امام سجاد بوده است در کنار طبیعتی زیبا، خانه‌های روستایی قدیمی، باغات میوه، آبشار، چشمه‌های مختلف و ارتفاعاتی همچون کرچان و هفت‌خان است که مقصد کوهنوردان و گردشگرانی از سراسر استان و همچنین کشور نیز می‌باشد که این روستا را به یک مقصد زیارتی، گردشگری تبدیل کرده است.[۳]

موقعیت جغرافیایی

قرارگیری و دسترسی

روستای سپهسالار در ۴۳ کیلومتری شمال شهر کرج و به فاصله ۵ کیلومتری غرب جاده آسفالت کرج-چالوس قرار دارد.[۱] این روستا در مختصات جغرافیایی ۳۶°۰۳′۱۷″ شمالی و ۵۱°۱۲′۲۱″ شرقی واقع شده است و در بخش آسارا از رشته‌کوه‌های البرز مرکزی قرار گرفته است.[۴][۵] برای رسیدن به این روستا ابتدا باید به کرج و پس از آن به سمت چالوس ادامه مسیر داد تا پس از گذشتن از سد امیرکبیر و دریاچه امیرکبیر به بخش آسارا رسید.

ویژگی‌های طبیعی

بیشتر سنگ کوه‌های اطراف این روستا سرخ رنگ هستند که ویژگی منحصربفردی به منظره این منطقه بخشیده است.[۶] رودخانه‌ای در میان روستا جریان دارد که منشأ سرسبزی و فرحبخش بودن آب‌وهوای این روستا است و در نهایت به رودخانه کرج می‌ریزد.[۷]

تاریخ و نام‌گذاری

منشأ نام روستا

بنا به گفته اهالی محل، وجه تسمیه نام روستای سپهسالار برگرفته از نام امامزاده‌ای است به همین نام که به گفته متولی و خادم این امامزاده، از نوادگان مولا علی (ع) است.[۱] امامزاده ابراهیم (ع) ملقب به سپهسالار از نوادگان امام سجاد (ع) بوده که همراه امامزاده داوود با لشکری به زیارت امام رضا (ع) می‌رفته است.[۲] بر اساس روایتی دیگر، وی، سپهسالار لشکر حضرت معصومه (ع) بوده که در الموت اشکور گیلان، در جنگی شکست می‌خورد و سپاه متواری می‌شود. وی در آسارا زخمی می‌شود و به غار کوهی پناه می‌برد و در همان‌جا شهید می‌شود.[۸][۹]

جاذبه‌های تاریخی و مذهبی

امامزاده ابراهیم سپهسالار (ع)

آرامگاه امامزاده ابراهیم (ع) در درون غاری مشرف به روستای سپهسالار قرار دارد.[۲] این امامزاده در کوه سرخ علی اکبر واقع شده و بنای امامزاده در میان صخره‌ها و در ارتفاعات کوهستان قرار دارد.[۷] بقعه امامزاده داخل غاری کوچک واقع شده است و ضریح آن نیز ساده و سبز رنگ است.[۱۰] به خاطر قرار گرفتن آرامگاه در داخل غار و در دل کوهستان، گنبد این امامزاده برخلاف گنبد سایر مکان‌های مذهبی بر روی ضریح قرار ندارد و چند متر از بقعه امامزاده فاصله دارد.[۲] ابتدای محوطه آرامگاه امامزاده، شماری از شهدا به خاک سپرده شده‌اند. پس از مزار شهدا یک زائرسرا برای ارائه خدمات رفاهی و اقامتی به زائران امامزاده ابراهیم (ع) ساخته شده است.[۲]

جاذبه‌های طبیعی و گردشگری

آبشار سپهسالار

آبشار سپهسالار و تنگه مجاور آن در شمال روستای تکیه سپهسالار از جاذبه‌های گردشگری این منطقه است.[۷] این آبشار با ارتفاع ۲۳ متر در دو ناحیه پلکانی شده و در انتها به حوضچه زیرینی و رودخانه سپهسالار واریز می‌شود.[۱۱] برای رسیدن به آبشار، بازدیدکنندگان تا انتهای روستا می‌توانند با خودرو بروند و بعد از آن به یک پیاده‌روی ۱ تا ۱.۵ ساعته در دره‌ای سرسبز می‌پردازند، در حالی که مسیر به تدریج باریک‌تر می‌شود تا به آبشار برسند.[۱۲][۱۳] تورهای طبیعت‌گردی مختلفی به این منطقه سازماندهی می‌شود که شامل پیمایش دره زیبای سپهسالار، گذر از رودخانه و دیدار از آبشار است.[۱۴]

دره سپهسالار

دره شمالی جنوبی رودخانه سپهسالار در جنوب قله هفت‌خان و در حاشیه شرقی البرز غربی است.[۱] این دره از مناطق ییلاقی جاده پرپیچ‌وخم چالوس محسوب می‌شود. دره سپهسالار در ابتدا اندکی فراخ و هرچه به آبشار نزدیک‌تر می‌شویم تنگ‌تر می‌شود.[۱۵]

قله هفت‌خان

قله هفت‌خان با ارتفاع ۳۹۸۰ متر در شمال روستای سپهسالار قرار دارد و یکی از مهم‌ترین قله‌های کوهنوردی البرز غربی محسوب می‌شود.[۱۶] مسیر شرقی قله هفت‌خان از روستای سپهسالار آغاز می‌شود و کل مسیر از پای کار تا قله حدود ۱۲ کیلومتر است.[۱۷]

ارتباط با غار یخ مراد

در افسانه‌های محلی آمده است که غاری که در دامنه‌های شمالی آبشار وجود دارد با غار یخ مراد در فاصله‌ای بسیار دور و در ارتفاعات گچسر و آزادبر در ارتباط است.[۱۳]

ویژگی‌های فرهنگی و زبانی

زبان مادری

تاتی زبان مادری مردم روستای تکیه سپهسالار است.[۱] گویش تاتی مردم این روستا مانند تاتی رایج در شهر آسارا است.[۶] زبان تاتی از جمله زبان‌های ایرانی شاخه شمال غربی است که با فارسی، گیلکی و مازندرانی نزدیکی دارد.[۱۸]

تبار مردم

مردم روستای تکیه سپهسالار از طایفه خدری می‌باشند که اصالتشان به طایفه خدری از ایل زراسوند بختیاری برمی‌گردد که در گذشته‌های دور روزگار خود را در چهارمحال و بختیاری منطقه چغاخور می‌گذراندند.[۶]

اقتصاد و محصولات

کشاورزی و باغات

اقتصاد روستا بر پایه کشاورزی، باغداری و دامداری است. این روستا دارای محصولات باغی همچون آلبالو و گیلاس، گردو، سیب و آلبالو است.[۱۹] برخی ساکنان این روستا به دامداری و کشاورزی مشغول هستند.[۲۰] هم‌چنین با توجه به رونق گردشگری در منطقه، فعالیت‌های اقتصادی مرتبط با صنعت گردشگری نیز رشد یافته است. استقبال چشمگیر تورگردانان و کوهنوردان برای حضور در آبشار سپهسالار جاده چالوس به رونق اقتصادی منطقه کمک کرده است.[۲۱]

جمعیت و آمار

براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت روستای تکیه سپهسالار ۳۴۴ نفر (۱۱۷ خانوار) بوده‌است.[۱] این روستا در دهستان آسارا قرار دارد و از نظر سرشماری ۲۰۰۶، جمعیت آن ۳۴۹ نفر در ۱۰۶ خانوار بوده است.[۴]

چالش‌ها و مسائل

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ «تکیه سپهسالار». ویکی‌پدیا. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ «آستان مقدس امامزاده ابراهیم (ع) سپهسالار». یلدا آستان مقدس. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «سپهسالار؛ روستای گردشگری و تاریخی استان البرز». YJC. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «Tekyeh-e Sepahsalar». English Wikipedia. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  5. «نمایشگاه سومین سالانه نقاشی استان البرز به کار خود پایان داد+عکس». دانا. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ «تکیه سپهسالار». Abadis. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ «روستای تکیه سپهسالار». Vilajar. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  8. «آشنایی با امامزاده ابراهیم آسارا». Razavi News. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  9. «امامزاده ابراهیم سپهسالار». Neshate Koohestan. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  10. «روستای تکیه سپهسالار». Safarhayeneda Blog. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  11. «آبشار سپهسالار». Intoday. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  12. «آبشار و روستای سپهسالار». Tourbin. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ «روستای تکیه سپهسالار». Mehregan Gasht. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  14. «تور آبشار سپهسالار». Tochal Club. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  15. «روستای سپهسالار». Karaj Shahr. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  16. «راهنمای صعود قله هفت خان». Mojekooh. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  17. «قله هفت‌تخوانی». Tehran Climbing. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  18. «زبان تاتی ایران». Iranian Utopia. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  19. «جذابیت‌های روستای سپهسالار». Instagram. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  20. «رنج‌هایی که سپهسالار از نبود امکانات می‌کشد». ISNA. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  21. «استقبال چشمگیر کوهنوردان برای حضور در آبشار سپهسالار». CHTN. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.